09-02-2011

recensie

Hoe jongensdromen werkelijkheid lijken te worden

Sober en saai, dat is hoe Fransje Hermans de hoofdpersonage in het 3de boek van Tommy Wieringa, zijn dorp voor ogen ziet. Dit alles veranderd in een klap zodra de iets wat aparte Joe Speedboot het dorp 'overvalt'. Samen met Joe, Christof en engel beleven ze verschillende avonturen. Op een dag verhuist Fransje naar het schuurtje achter in de tuin. Vanaf dat moment word hij steeds zelfstandiger.

14 jaar, is Fransje Hermans als hij ontwaakt uit een 220 dagen durende coma. Vanaf dat moment leren we hem kennen, als een jongen met een volledige verlamming op zijn linkerarm na. Hij woont bij zijn ouders samen met zijn twee broers Dirk en Sam die hem het leven soms goed zuur kunnen maken. Alhoewel Sam soms wat milder hierin is dan Dirk, die soms gewoon te stom is om goed na te kunnen denken. In het begin vind hij het erg moeilijk om met zijn handicap om te gaan, omdat hij voorheen gewoon een volledig functionerend lichaam had. Het leven word een stuk moeilijker voor Fransje ,maar daar komt  verandering in zodra Joe Speedboot op een ludieke manier het dorp letterlijk binnen komt vallen.

Joe speedboot is een iets wat mysterische jongen, mede door zijn naam die (bijna) niemand weet, behalve zijn moeder die samen met Fransje de gekste dingen uit haalt. Zo bouwen ze zelf een vliegtuig en reizen stad en land af om armworstel wedstrijdjes te doen. Maar voor het zover was dat ze konden gaan armworstelen ging er veel vooraf. Zo heeft Fransje een tijdje achter in de tuin een brikettenpers gehad om zo met de verkoop van briketten wat geld te verdienen. Maar dit was al snel genoeg afgelopen toen hij erachter kwam dat zijn vader de briketten niet echt verkocht ,maar hem alleen maar de illusie gaf. Daarna zijn ze aan de slag gegaan om van Fransjes arm een echte 'bionische' arm te maken. Zoals je nu weet neemt Joe speedboot een belangrijke positie aan in het leven van Fransje. Wat het allemaal nog net iets spannender maakt is zijn geheime identiteit, maar dat duurt niet voor lang zodra hij het paspoort van Joe onder ogen geduwd krijgt door PJ

Picolien Jane, gaat ook wel door het leven als PJ, heeft de derde belangrijke rol in het boek ingenomen. Ze is een meisje die geĆ«migreerd is uit Zuid-Afrika. In Lomark hoopt ze haar leven weer op te kunnen pakken. Ze word door veel jongens erg bewonderd waaronder ook fransje, dit blijkt uit het boek vanaf het stuk waarin PJ net naar Lomark is gekomen. In dit stuk beschrijft Fransje zijn gedachten over haar uiterlijke kenmerken.  PJ vergezelt ze graag en gaat overal mee naartoe.  Ze vinden niet alleen PJ leuk, maar ook de moeder van PJ. Ze bouwen een vliegtuig om haar zo naakt door de tuin te kunnen zien lopen. PJ lijkt op het eerste gezicht een heel leuk, lief, knap en eerlijk meisje, maar niets is wat het lijkt. Ze is erg ontrouw , doordat ze vreemd gaat met Fransje terwijl ze met een ander heeft.

De schrijfstijl van het boek was soms nog best lastig. Er zaten veel technieken in om je te manipuleren en op het verkeerde spoor te brengen. Ook open plekken en flash backs gaven het boek net dat kleine beetje dat het moeilijk voor je maakte. De uitspraken van de samoerai en de ietwat eigenzinnige gedachtegangen doen hier nog een schepje bovenop. Zijn zinnen waren vaak erg gedetailleerd maar desondanks gaf hij je toch nog genoeg ruimte om je eigen fantasie te gebruiken.
En juist die details maakte dat je het je goed in kon beelden.

Over de realiteit van het boek valt te twisten. In het begin was ik er sterk van over tuigt dat het een erg realistisch boek is. De beschrijvingen zijn meestal erg kunstzinnig en ver gedacht maar soms juist wel herkenbaar. Maar zodra je je niet laat afdwalen door de beschrijvingen en goed na gaat denken over de gebeurtenissen en de manier hoe deze gebeurtenissen zich afwikkelen, is dit geen waargebeurd verhaal. Zo is het bijvoorbeeld erg onwaarschijnlijk dat een jongen van een jaar of 16 met een heftruck de halve wereld af kan reizen. Ten eerste omdat hij dan pas 16 is, en dat allemaal met toestemming van zijn ouders moet. Ook is een heftruck niet geschikt om harder te rijden dan 25 km per uur blijkt uit de wetgeving van de heftruck algemeen. Dan zou hij de heftruck wel om kunnen  bouwen maar dan voldoet de constructie er nog niet aan. Dat zou betekenen dat hij deze ook in zijn eentje zou moeten veranderen, al met al is die hele klus (bijna) onmogelijk voor hem te doen. Ook bouwt papa Afrika een boot in zijn eentje, dit stukje lijkt een beetje op een uitgewerkte jongensdroom. Net of Tommy Wieringa dit altijd al had willen doen. De dingen die in het verhaal gebeuren zijn een beetje extreem en onmogelijk. En deze mening deelt het NRC ook met mij, ze schrijven: Joe Speedboot is een wervelend geschreven ontwikkelingsroman die net als Garp of A Son of the Circus grossiert in licht-absurde gebeurtenissen.

De lichte twijfels die ontstaan door de niet altijd even realistische gebeurtenissen worden compleet weg gevaagd door de verhaal lijn. Het boek heeft een goede verhaallijn, en zorgt dat je als lezer je boek niet snel weg legt. Verder is het boek erg origineel en totaal niet voorspelbaar.  Je bent en blijft nieuwsgierig naar wat er komen gaat. Dit is wel vaak wisselend, zoals eb en vloed , zou Fransje gezegd hebben. Het ene moment is het enorm spannend en lijkt de ontknoping nabij, maar het andere moment lijkt de schrijver zijn inspiratie kwijt geraakt te zijn en domweg maar wat onbelangrijke en saaie beschrijvingen te formuleren. Een beetje op de manier van: ik moet nog wat bladzijdes vullen. Maar het verhaal blijft enorm sterk en zal niet snel door de lezer vergeten worden, in het boek ''De gebr.' van Ted van Lieshout was dat wel anders.

Voor Tommy Wieringa zorgt dit boek echt voor naamsbekendheid. Het boek is erg goed en krijgt veel lovende recensies van onder andere de NRC. Voortaan is de befaamde Tommy Wieringa die het gaat maken! Zijn eerste boek was nou niet bepaald een succes en het tweede boek zorgde ook niet echt voor een doorbraak. Joe speedboot hierintegen zorgde hier wel voor! Nadat hij was doorgebroken hield het maar niet op en bracht hij maar liefst nog 3 boeken uit. En ik ben er zeker van dat we nog meer van deze man van middelbare leeftijd zullen horen.

Kortom is dit boek een echte aanrader. Het is meestal erg leuk en spannend. Het boek is origineel en door de spanningsbogen kan je vaak niet stoppen met lezen. De beschrijvingen zijn mooi en soms ook wel herkenbaar. En het heeft een erg verrassend en grappig einde!

Bronnen:

http://www.heliheftruck.nl/wetgeving/  (heftruck niet geschikt)
http://www.zoekeenboek.nl/boeken-zoeken/titel/  (naam van schrijver gebr.)


roel

Geen opmerkingen:

Een reactie posten